MİFER
|
Maden Sanatı
Urartular için Yakın Doğu’nun en büyük madenci topluluğu tanımlaması yapılır. Yapılan yüzey araştırmalarında Doğu Anadolu'nun birçok noktasında saptanmış demir madenleri, işleme atölyeleri Urartulara atfedilmiştir. Ancak sadece yüzey araştırmalarına dayanan bu bilgiler, söz konusu tanımlamanın yapılabilmesi için oldukça iddialı kanıtlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Bulunduğu iddia edilen çok sayıdaki bu maden ocağına rağmen arkeolojik kazılarda Urartu yerleşmelerinde maden işleme atölyeleri veya işlikleri saptanamamıştır. Ancak yapılan arkeolojik kazıların genellikle sitadeller ve krali mekânlara yoğunlaşmış olmasını göz ardı etmemek gereklidir. Muhtemel işlikler ve maden atölyeleri muhtemelen aşağı şehirlerde krali mekânlardan uzakta yer alıyor olmalıdır.
Mimaride ve kaya işleme sanatındaki becerileri özellikle metal araç gereç üretiminde endüstriyel bir aşamaya geçtiklerini gösterir. Bugün Urartu coğrafyasında yayılım gösteren yerleşme alanlarındaki mimarinin kalitesi bir şekilde metal alet kullanımının da gelişmişliğini gösterir. Bir nevi Urartuların en yetkin oldukları mimarlık konusundaki başarıları kimi zaman özellikle demirden alet üretmedeki ustalıklarına da bağlanır. Bazalt gibi oldukça sert kayaçların işlenebilmesi hiç şüphesiz demir aletlerin varlığıyla mümkün olmuştur.
Maden ocakları veya işleme atölyeleri bulunmasa da daha çok kaçak kazılardan ve arkeolojik kazılardan bugüne değin ortaya çıkarılmış tunçtan ve demirden eserler, Urartu'nun metal işleme ustalıklarını kanıtlamaktadır.
Demirden yapılmış silahlar ve iş aletleri, tunçtan yapılmış savaş silahları ile kuyumculuk örnekleri oldukça dikkat çekici bir işçiliği yansıtırlar. Yine tunçtan yapılmış üzeri çivi yazılı ve bezemeli bakraçlar, at koşum takımları, kalkanlar, miğferler, silahlar, takılar, kemerler, mobilya parçaları ve çanaklar oldukça gelişmiş bir estetik anlayışı, tekniği ve işçiliği yansıtır. Bu örnekler üzerlerindeki tasvirlerle de Urartu'nun sosyal, dini ve ekonomik yaşamına dair birçok ipucu verir. MİFER BİLEZİK |
BİLEZİK |